Pawilony zgodne z prawem

W związku z licznymi przekazami medialnymi dot. budowy pawilonów na nadbrzeżu Wisły publikujemy informację o wpływie inwestycji na wpis do listy światowego dziedzictwa UNESCO oraz odpowiedź w tej sprawie przesłaną przez Prezydenta Miasta Torunia Michała Zaleskiego do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Generalnego Konserwatora Zabytków dra Jarosława Sellina.

– Wszelkie prace budowlane na Bulwarze Filadelfijskim prowadzone są zgodnie z prawem oraz poprzedzone były kilkuletnim okresem przygotowawczym. Dla przedmiotowej inwestycji uzyskano aż 79 prawnie wymaganych, różnego rodzaju uzgodnień i pozytywnych opinii. Projekt miejskiego planu zagospodarowania przestrzennego dla Bulwaru Filadelfijskiego był także opiniowany przez Narodowy Instytut Dziedzictwa na zlecenie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego – w swojej opinii instytucja ta nie kwestionowała możliwości realizacji w danym obszarze zabudowy pawilonowej – mówił prezydent Torunia Michał Zaleski na konferencji prasowej 4 sierpnia 2022 r. – Obniżenie pawilonów o 3 metry, co sugerował Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Generalny Konserwator  Zabytków dr Jarosław Sellin, jest możliwe tylko w drodze ich wyburzenia. Tym samym oznacza to konieczność utraty 2,5 mln zł, które zostały przeznaczone na dotychczasowy stan zaawansowania budowy, konsekwencje roszczeń wykonawcy w wysokości co najmniej 30% wartości całego zadania związanych ze zmianą zakresu umowy czy nawet całkowitym jej zerwaniem i wreszcie utratę dofinansowania środkami unijnymi w kwocie 5,6 mln zł. To wszystko oznacza także dyscyplinę finansów publicznych dla podejmującego decyzję oraz odpowiedzialność karną. Dlatego też decyzji o obniżeniu, a de facto rozbiórce pawilonów, nie podejmę.

Dlaczego inwestycja nie zagraża wykreśleniem z listy światowego dziedzictwa UNESCO?

Toruń został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO 4 grudnia 1997 r. w Neapolu, dzięki aplikacji przygotowanej przez profesora Mariana Arszyńskiego,  profesora Jana Tajchmana oraz ówczesnego Miejskiego Konserwatora Zabytków Zbigniewa Nawrockiego.

– Przy okazji przygotowania aplikacji do wpisu została wyznaczona tzw. strefa buforowa – jest to otulina, która znajduje się wokół strefy UNESCO. Należy jednak podkreślić, że strefa ta nie jest elementem wpisu na listę UNESCO – mówi Miejski Konserwator Zabytków Emmanuel Okoń.

Toruń wpisano na listę na podstawie kategorii II i IV jako małe średniowieczne miasto handlu i administracji, noszące znamiona tamtych czasów, które w dużym stopniu zachowało oryginalną siatkę ulic i wyjątkową historyczną zabudowę, stanowiące przykład dla średniowiecznych miast Europy Wschodniej.  

W 2016 roku na 40. Sesji UNESCO zostały sprecyzowane atrybuty dobra – opisano, co dokładnie należy chronić i które atrybuty dobra wpisanego na listę są najważniejsze.

– W Toruniu doprecyzowano, że jest to: siatka ulic, rozplanowanie oraz istniejąca zabudowa w granicach Zespołu Starego i Nowego Miasta Torunia wraz z ruinami Zamku Krzyżackiego. Południową granicę tego terenu stanowi ulica Bulwar Filadelfijski, a południowo-wschodnią ulica Wola Zamkowa – tłumaczy Miejski Konserwator Zabytków Emmanuel Okoń.

Stwierdzono ponadto, że wszystkie atrybuty tego dobra mieszczą się w obrębie wpisu, czyli w granicach dobra. Dlatego też nadbrzeże Wisły, na którym budowane są pawilony, nie jest objęte wpisem – to część tzw. strefy buforowej.

– Trzeba także podkreślić, że nigdzie nie wyartykułowano, że elementem wpisu jest panorama Torunia widoczna z lewego brzegu Wisły czy ogląd dawnych obwarowań miejskich z perspektywy ulicy Bulwar Filadelfijski – dodaje Miejski Konserwator.

Odpowiedź Prezydenta Miasta Torunia Michała Zaleskiego do Pana Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Sekretarza Stanu, Generalnego Konserwatora Zabytków dra Jarosława Sellina na pismo ws. budowy pawilonów na nadbrzeżu Wisły.

Kliknij w obraz, aby przejść do treści pisma.

Załączniki do pisma – kliknij tutaj, aby pobrać.

Fot. Sławomir Kowalski